Πώς διαχειριζόμαστε τις αντιδράσεις των εφήβων

Πολλοί έφηβοι είναι ευερέθιστοι, θυμώνουν εύκολα και νιώθουν απογοήτευση από πολλά που τους συμβαίνουν, όπως η διαχείριση της σταδιοδρομίας τους. Η στάση των γονιών τους, οι αξίες, οι κανόνες που διέπουν τη ζωή τους στο σπίτι ή στο σχολείο, δεν γίνονται πλέον αποδεκτοί και είναι πηγή έντασης και αμφισβήτησης για αυτούς.

Οι αντιδράσεις αυτές των εφήβων είναι κατανοητές και αναμενόμενες. Βρίσκονται σε μια μεταβατική φάση με ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές λόγω των ορμονικών εξελίξεων και της ανάπτυξης που χαρακτηρίζουν την εφηβεία, και της σύγχισης που τους διακατέχει όσον αφορά το μέλλον τους.

Δεν είναι παιδιά πλέον αλλά ούτε ακόμη ενήλικες. Ο θυμός που χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά των εφήβων είναι μέρος της σταδιακής τους απομάκρυνσης και αυτονόμησης. Η πορεία προς την ανεξαρτησία τους, περνά από διάφορες δύσκολες φάσεις όπου οι θυμωμένες αντιδράσεις, οι διαμάχες στην οικογένεια, είναι αναπόφευκτες. Είναι σημαντικό οι γονείς να μην παίρνουν προσωπικά τις αντιδράσεις των παιδιών τους στην εφηβική ηλικία.

Οι καβγάδες μπορούν να αποφευχθούν εάν οι γονείς αφήνουν ευθύς εξαρχής το παιδί τους να μιλήσει και να πει αυτά που θέλουν. Να αφήνουν το παιδί τους να πει το ίδιο ποια σταδιοδρομία σκέφτεται να ακολουθήσει. Με την ένδειξη του σεβασμού αυτού, οι γονείς έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν τον ανάλογο σεβασμό από το παιδί τους.

Μόνο μετά μπορούν οι ίδιοι να εισηγηθούν λύσεις στον έφηβο τους και να εισακουστούν. Οι γονείς είναι καλό πάντοτε να θυμούνται ότι αποτελούν πρότυπα συμπεριφοράς για τα παιδιά τους. Για αυτό πρέπει η φωνή τους να παραμένει χαμηλή, να μη χρησιμοποιούν απρεπείς εκφράσεις, να μη μειώνουν το παιδί τους και να μην επαναφέρουν παλαιότερα προβλήματα.

Είναι βέβαια κάποτε φυσιολογικό και οι γονείς να χάνουν την ψυχραιμία τους. Όμως ακόμη και κάτω από αυτές τις δύσκολες συνθήκες δεν πρέπει να είναι προσβλητικοί διότι θα ενισχύσουν την άποψη στον έφηβο τους ότι δεν το σέβονται. Ο κίνδυνος είναι το παιδί σε αντίδραση, να επιδεικνύει λιγότερο σεβασμό και εκτίμηση.

Μια μέθοδος που μπορεί να βοηθά τους γονείς είναι να συζητούν με άλλους τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με τα παιδιά τους στην εφηβεία. Αυτοί μπορεί να είναι άλλοι ενήλικες μέλη της οικογένειας ή φίλοι που είχαν ή έχουν παιδιά στην εφηβεία.

Η ανταλλαγή εμπειριών ή ακόμη οι συμβουλές από σύμβουλο σταδιοδρομίας, δίνουν νέες ιδέες και βοήθεια για καλύτερη επίλυση των πράγματι δύσκολων καταστάσεων και σχέσεων που αφορούν τη σταδιοδρομία των παιδιών τους.

Δέσπω Κυρμίτση, BSc, MA

Σύμβουλος Σταδιοδρομίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού